Kazimierz Weryński

Wojsko i służby mundurowe

Kazimierz Antoni Weryński to postać o znaczącym dorobku historycznym, urodzony 21 lutego 1894 roku w Limanowej. Często wspomina się o jego niezwykłej karierze wojskowej oraz zaangażowaniu w działania na rzecz Polski.

Weryński zmarł 7 listopada 1965 roku w Mielcu, pozostawiając po sobie wspomnienia jako pułkownik artylerii Wojska Polskiego oraz żołnierz Legionów Polskich. Jego działalność wojskowa rzuciła światło na jego osobowość oraz talenty dowódcze.

W czasie II wojny światowej, jako dowódca 20 pułku artylerii lekkiej, brał udział w wielu ważnych bitwach, w tym w walkach pod Mławą oraz w obronie Modlina i Warszawy, gdzie jego prowadzenie wojska i strategie przyczyniły się do zachowania ducha oporu w trudnych czasach dla Polski.

Życiorys

Kazimierz Antoni Weryński przyszedł na świat 21 lutego 1894 roku w Limanowej, w rodzinie Aleksandra oraz Marii (Marianny) z Lubasków. Był młodszym bratem Mariana Michała. Jego młodzieńcze lata upłynęły w Mielcu, gdzie kształcił się. Po ukończeniu c. i k. gimnazjum w 1913 roku, rozpoczął studia na Wydziale Budownictwa Wodnego w Szkole Politechnicznej we Lwowie, osiągając tam trzeci semestr nauki przed wybuchem I wojny światowej. Już w 6. klasie gimnazjalnej dołączył do mieleckiego Związku Strzeleckiego. W latach 1914-1917 służył w 1 pułku artylerii Legionów. Na mocy decyzji z 30 lipca 1917 roku ukończył z wyróżnieniem kurs w Szkole Podchorążych Artylerii w Górze Kalwarii. Po kryzysie przysięgowym, 19 września 1917 roku, został włączony do baterii zapasowej 30 pułku artylerii polowej w Przemyślu, a w kwietniu 1918 roku do kadry 30 pap. Na przełomie października 1918 roku dołączył do polskich oddziałów organizowanych przez pułkownika Kazimierza Dzierżanowskiego w Ołomuńcu, gdzie z sukcesem ukończył Szkołę Oficerów Rezerwy. 11 listopada 1918 roku wyruszył z baterią zapasową 30 pap do Warszawy, gdzie rozpoczął swoją aktywną karierę w Wojsku Polskim, uczestnicząc w wojnie polsko-bolszewickiej w latach 1919-1920, w tym w kampaniach polsko-białoruskiej i polsko-ukraińskiej. W marcu 1919 roku obronił przed Ukraińcami pierwotnie porzuconą przez piechotę baterię artylerii w pobliżu wsi Rodatycze, co przyczyniło się do umożliwienia przedostania się jednostki do Sądowej Wiszni, która była wówczas w rękach polskich. 20 września 1920 roku Weryński przyjął dowództwo 1 baterii 7 pułku artylerii polowej. Na przełomie czerwca i lipca 1919 roku uczestniczył w szkoleniu w Modlinie, które dotyczyło obsługi sprzętu oraz regulaminów obowiązujących w Wojsku Polskim. Od 16 listopada 1919 roku do 4 marca 1920 roku wykorzystywał urlop na kontynuowanie studiów technicznych. W 1922 roku ukończył kurs dowódców baterii w Szkole Strzelań Artylerii w Toruniu, a w roku 1923 przeszedł kurs dowódców dywizjonów. 4 czerwca 1924 roku objął funkcję oficera materiałowego w 7 pap, a od 17 grudnia 1924 roku był kwatermistrzem tego pułku. 1 marca 1925 roku został przeniesiony do 4 pułku artylerii ciężkiej w Łodzi, gdzie objął dowództwo III dywizjonu, a od 31 października 1927 roku pełnił funkcję kwatermistrza pułku. 27 kwietnia 1929 roku mianowano go zastępcą dowódcy 4 pac. W 1930 roku Weryński został I wiceprezesem zarządu Wojskowego Klubu Sportowego w Łodzi oraz przewodniczącym okręgu łódzkiego Koła Byłych Żołnierzy 1 Pułku Artylerii Legionów Polskich. Ukończył VIII Kurs doskonalenia dowódców pułków w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. W 1935 roku reprezentował 4 pac podczas uroczystości pogrzebowych marszałka Józefa Piłsudskiego w Krakowie. Na mocy decyzji z 17 czerwca 1937 roku został dowódcą 4 pac. Aktywny i odpowiedzialny, cechował się znakomitymi zdolnościami administracyjnymi oraz technicznymi. 14 kwietnia 1939 roku mianowano go dowódcą 20 pułku artylerii lekkiej, który po mobilizacji stacjonował w rejonie Płońska. W trakcie II wojny światowej dowodził tym jednostką, odniósł rany pod Mławą, uczestniczył w obronie Modlina oraz Warszawy, gdzie zajmował się obroną na odcinku „Warszawa-Wschód”. Po kapitulacji Warszawy, 30 września 1939 roku, znalazł się w niewoli niemieckiej, przebywając w różnych oflagach. Po uwolnieniu, do około 1948 roku służył w Wojsku Polskim. Odszedł z tego świata 7 listopada 1965 roku. Jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu parafialnym przy ul. Sienkiewicza w Mielcu.

Awanse

– podporucznik – 17 grudnia 1918 roku,

– kapitan – zatwierdzony 20 września 1920 roku z dniem 1 kwietnia 1920 roku, w artylerii, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich, zweryfikowany 3 maja 1922 roku ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku oraz 191. lokatą w korpusie oficerów artylerii,

– major – 1 grudnia 1924 roku ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 80. lokatą w korpusie oficerów artylerii,

– podpułkownik – 3 grudnia 1930 roku ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku w korpusie oficerów artylerii,

– pułkownik – ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 roku w korpusie oficerów artylerii.

Ordery i odznaczenia

Kazimierz Weryński był osobą odznaczoną wieloma prestiżowymi nagrodami, które świadczą o jego zasługach i wkładzie w dzieje Polski. Poniżej przedstawiamy listę odznaczeń, jakie otrzymał w swoim życiu:

  • Krzyż Niepodległości, przyznany 12 maja 1931 roku,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, otrzymany w 1938 roku,
  • Krzyż Walecznych,
  • Złoty Krzyż Zasługi, nadany 19 marca 1935 roku,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Brązowy Medal za Długoletnią Służbę,
  • Krzyż Wojskowy Karola, nadany przez Austro-Węgry.

Przypisy

  1. - a b Wykaz legionistów na stronach Muzeum Józefa Piłsudskiego. [dostęp 14.02.2015 r.]
  2. - a b Encyklopedia miasta Mielca, red. Józef Witek, 2014, tom 4, s. 191.
  3. - Kuprianis A., Łódzka 4 Grupa Artylerii w latach 1929–1939, Łódź 2010, s. 166.
  4. - Momot H. i D., Cmentarz parafialny przy ul. Sienkiewicza w Mielcu, Mielec 2001, s. 218.
  5. - Zarzycki P., 4 Pułk Artylerii Ciężkiej. Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej, Pruszków 1999, s. 20.
  6. - Juszkiewicz R., Bitwa pod Mławą 1939, Książka i Wiedza, wyd. 2, Warszawa 1989, s. 205.
  7. - Głowacki Ludwik, Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939, Warszawa 1985, s. 211–212.
  8. - Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z 29.09.1920 r., poz. 861.
  9. - Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 27.04.1929 r., s. 119.
  10. - Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 27 z 06.03.1925 r., s. 130.
  11. - Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 25 z 31.10.1927 r., s. 327.
  12. - Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 131 z 17.12.1924 r., s. 736.
  13. - Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 08.06.1922 r., s. 195.
  14. - Ryłko W., Zarys historji wojennej pułków polskich 1918–1920. 7 pułk artylerii polowej, Warszawa 1929, s. 7–8.
  15. - Artur Kuprianis, Łódzka 4 Grupa..., s. 430.
  16. - Artur Kuprianis, Łódzka 4 Grupa..., s. 166.
  17. - Artur Kuprianis, Łódzka 4 Grupa..., s. 179–180.
  18. - Artur Kuprianis, Łódzka 4 Grupa..., s. 157.
  19. - Koło B. Żołnierzy 1 P. Art. Leg. Pol., 1934, R.II: maj, nr 5, s. 3.
  20. - „Echo”, R. VI, nr 88, 30.03.1930 r., s. 5.
  21. - Henryk Jaźwiński Relacja s. 20, Stanisław Sowiński, Sprawozdanie ..., s. 30.
  22. - M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.
  23. - M.P. z 1935 r. nr 65, poz. 85 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  24. - Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Nadanie Krzyża Zasługi. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 4, s. 19, 19.03.1935 r.

Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":

Rudolf Czernecki | Stanisław Dworzański | Zygmunt Berling | Helena Jaremkiewiczowa | Marian Serafiniuk

Oceń: Kazimierz Weryński

★★★★★
Średnia ocena:4.7 Liczba ocen:6