Helena Jaremkiewiczowa, znana również jako „Izabela”, to postać, która zapisała się w historii jako odważna łączniczka. Urodziła się 4 maja 1914 roku w Limanowej, co zapewne miało wpływ na jej późniejsze działania w czasie II wojny światowej.
W czasie tego trudnego okresu pełniła rolę łączniczki Inspektoratu Tarnów w strukturach Komendy Okręgu ZWZ-AK w Krakowie. Jej zaangażowanie i determinacja w działaniu na rzecz niepodległości Polski są godne podziwu.
Życiorys
Helena Jaremkiewiczowa przyszła na świat 4 maja 1914 roku w Limanowej, w rodzinie Stanisława i Marii z domu Kargól. W 1935 roku ukończyła Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Tarnowie, uzyskując świadectwo maturalne. Następnie rozpoczęła pracę jako rejestratorka w tarnowskiej firmie „Drewno”, która była własnością Stanisława Wodzińskiego. W maju 1939 roku zawarła związek małżeński z Kazimierzem Jaremkiewiczem.
W trakcie okupacji kontynuowała zatrudnienie w firmie „Drewno”. Wiosną 1942 roku przyjęła pseudonim „Izabela” i została zaprzysiężona do ZWZ-AK (Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej). Jako łączniczka Inspektoratu Tarnów, działającego pod dowództwem podpułkownika Stefana Musiałka ps. „Mirosław”, zajmowała się przewożeniem meldunków oraz rozkazów do Krakowa, co praktycznie odbywało się co tydzień w ramach jej „służbowych” obowiązków.
Miejsce pracy Heleny stało się kluczowym punktem łączności Inspektoratu z Komendą Główną AK oraz Komendą Obwodu, gdzie odbywały się konspiracyjne spotkania oraz przekazywano pocztę. W tym samym miejscu przechowywano również broń oraz pieniądze związane z działalnością konspiracyjną. Helena współpracowała tam z zastępcą Delegata Rządu na Kraj w powiecie Tarnów, Stanisławem Wodzińskim, używającym pseudonimu „Zadora”.
W lipcu 1944 roku, „Izabela” i „Zadora” wzięli udział w skomplikowanej akcji o nazwie „Most III”. Na lądowisku w Jadownikach Mokrych miała wylądować brytyjska maszyna, mająca na celu ewakuację trzech pasażerów. Helena zorganizowała dla nich zakwaterowanie, w tym dla J. Chmielewskiego, ppor. C. Micińskiego oraz Tomasza Arciszewskiego, a także zaaranżowała transport części pocisku V-2, ukrytych w dwóch paczkach. Niestety, aparat do łączności, który miał łączyć lądowisko z Londynem oraz Brindisi, uległ awarii. W związku z tym Helena została wysłana do Krakowa, aby pilnie naprawić radiostację.
Dzięki niezwykłej odwadze oraz bystrości umysłu, udało jej się uniknąć kontroli bagażu podczas powrotu – w chwili wejścia Niemców do wagonu, przytuliła się do nieznajomego niemieckiego żołnierza, prezentując się jako jego żona, co sprawiło, że Niemcy zrezygnowali z przeszukania jej. Po dostarczeniu przez „Izabelę” naprawionej radiostacji, w nocy z 25 na 26 lipca przesyłka, wspólnie z pasażerami, została przetransportowana samolotem „Dakota” do bazy w Brindisi, a kolejno do Londynu. Podpułkownik Musiałek oceniał, że „Izabela” w sposób wyjątkowy pełniła swoje zadania aż do końca okupacji, aż do stycznia 1945 roku.
Helena Jaremkiewiczowa otrzymała Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari. Nadanie tego odznaczenia zostało potwierdzone przez KdsWOBZK oraz MON w dniu 29 października 1990 roku, z numerem legitymacji DK-21080/W.
Po wojnie, zmagając się z chorobami, osiedliła się w Tarnowie.
Przypisy
- Był ostatnim premierem na uchodźstwie
- Zwłaszcza w okresie organizowania „Mostu III"” w lipcu 1944
- a b c d e f g Zawacka 2005 ↓, s. 88.
- a b Zawacka 2005 ↓, s. 87.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Marian Serafiniuk | Kazimierz Weryński | Rudolf Czernecki | Stanisław Dworzański | Zygmunt BerlingOceń: Helena Jaremkiewiczowa