Miejska Biblioteka Publiczna w Limanowej

---

Historia i działalność

Początki działalności bibliotekarstwa w Limanowej mają swoje źródło w latach 1804-1837, kiedy to ksiądz Jan Duszyński stworzył zbiór książek liczący około tysiąca tomów, który był dostępny dla szerokiej publiczności. Po tym okresie nastąpił burzliwy czas w historii regionu, ale życie kulturalne i towarzyskie w Limanowej zaczęło przeżywać odrodzenie.

W 1900 roku z inicjatywy Józefa Becka oraz jego żony Bronisławy powstało Koło Towarzystwa Szkoły Ludowej z możliwością wypożyczania książek, które miało swoją siedzibę w budynku obok kościoła parafialnego. Co tydzień Beckowie wypożyczali mieszkańcom Limanowej literaturę. Niestety, I wojna światowa wstrzymała rozwój wypożyczalni. Po wojnie Beckowie zdecydowali się opuścić Limanową, co doprowadziło do przekształcenia księgozbioru oraz wypożyczalni Koła Towarzystwa Szkoły Ludowej na Miejską Bibliotekę Towarzystwa Szkoły Ludowej. Przewodnictwo Koła objęła Maria Russocka, a następnie Eugenia Wolf.

W 1936 roku Zarząd Główny Towarzystwa Szkoły Ludowej podpisał umowę ze Związkiem Nauczycielstwa Polskiego, co skutkowało decyzją o utworzeniu Biblioteki Powiatowej. Okres ten trwał aż do 1975 roku, kiedy to istniały równolegle dwie placówki. Miejska Biblioteka miała pod opieką Bibliotekę Powiatową. Wybuch II wojny światowej spowodował jednak całkowite wstrzymanie działalności Towarzystwa Szkoły Ludowej.

Po zakończeniu działań wojennych, konieczne było ponowne zbudowanie księgozbioru oraz zorganizowanie działalności bibliotecznej. Pozostałości dawnych zbiorów stały się podstawą do stworzenia Biblioteki Powiatowej w 1945 roku, której kierownictwo objęła Maria Najwer. Zgodnie z decyzją Ministra Oświaty z dnia 12 marca 1945 roku, biblioteka musiała przeprowadzić rewizję swoich zbiorów, eliminując książki, które były sprzeczne z „ideologią Polski Demokratycznej”. W 1946 roku, w ramach działań mających na celu poprawę dostępu do literatury, Biblioteka Powiatowa uruchomiła również Miejską Bibliotekę.

Rok 1970 był ważnym momentem, ponieważ Zofia Toporkiewicz – Włosińska objęła stanowisko kierowniczki biblioteki. Z kolei w 1975 roku, w związku z dwustopniowym podziałem administracyjnym, Miejska Biblioteka oraz Biblioteka Powiatowa zyskały nową tożsamość jako Miejska Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Limanowa. Nadzór nad nią przejęła Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Nowym Sączu. W 1976 roku nastąpiło otwarcie nowej siedziby biblioteki przy ul. Matki Boskiej Bolesnej 13, po zakończeniu remontu budynku byłego Sądu Powiatowego.

W latach osiemdziesiątych, a zwłaszcza w grudniu 1981 roku, w wyniku stanu wojennego rozwój biblioteki uległ znacznemu spowolnieniu. Zofia Toporkiewicz-Włosińska, po 12 latach pracy, ustąpiła ze stanowiska dyrektora. Od 1 stycznia 1983 roku funkcję tę objęła Halina Matras, która w tym samym roku rozpoczęła rozbudowę budynku, trwającą do 1989 roku. Otwarcie nowej, rozbudowanej biblioteki miało miejsce 5 października, a placówka otrzymała imię Władysława Dunarowskiego, pisarza i nauczyciela urodzonego w Jaworznej. Halina Matras nawiązała wówczas współpracę z Okrešną Knižnicą w Dolnym Kubinie.

Na podstawie Zarządzenia Prezesa Rady Ministrów z 1 stycznia 1992 roku, Miasto Limanowa oraz Gmina Limanowa stały się dwoma odrębnymi samorządami. Biblioteka przyjęła nazwę Miejska Biblioteka Publiczna im. Władysława Dunarowskiego w Limanowej i posiadała jedną filię w Sowlinach, podczas gdy pozostałe filie pozostały pod finansową opieką Gminy Limanowa. W 1998 roku w bibliotece zainstalowano cztery komputery, co zapoczątkowało proces katalogowania zbiorów oraz komputeryzacji działalności biblioteki.

Rok 1999 przyniósł kolejną zmianę, bowiem Limanowa na nowo stała się siedzibą powiatu. W wyniku porozumienia pomiędzy Powiatem Limanowskim a Miastem Limanowa, biblioteka została zobowiązana do realizacji zadań Powiatowej Biblioteki Publicznej dla Powiatu Limanowskiego, obejmując opieką 12 bibliotek gminnych, 25 filii oraz 7 punktów bibliotecznych. Od tego momentu Miejska Biblioteka Publiczna zyskała prawo do używania tytułu Powiatowa Biblioteka Publiczna w Limanowej. Na podstawie nowego Statutu, nadanego przez Radę Miasta Limanowa w 2001 roku, biblioteka funkcjonuje jako samorządowa instytucja kultury.

W kolejnych latach Miejska Biblioteka Publiczna intensywnie zwiększała swoje zbiory oraz dążyła do pełnej automatyzacji. We wrześniu 2007 roku zainaugurowano Limanowski Klub Literacki, jako nową formę aktywności bibliotecznej. Lata następne koncentrowały się na popularyzacji czytelnictwa. W 2011 roku Halina Matras przeszła na emeryturę, a jej miejsce zajęła Joanna Michalik.

W ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa Infrastruktura Bibliotek 2016-2020 oraz za wsparciem Urzędu Miasta Limanowa, w 2017 roku rozpoczęto projekt „Przebudowa i rozbudowa budynku przy ul. Czecha w Limanowej dla potrzeb Miejskiej Biblioteki”. Biblioteka zmieniła swoją siedzibę i od 2020 roku współdzieli budynek z Limanowskim Domem Kultury oraz filią Biblioteki Pedagogicznej z Nowego Sącza. Od tego czasu praca biblioteki została przeorganizowana, aby lepiej odpowiadać na potrzeby użytkowników.

W nowej Wypożyczalni, obok literatury pięknej, dostępne są publikacje popularne i popularnonaukowe, a także regionalne zbiory i czasopisma. Na parterze nowego budynku mieści się Miejska Galeria Sztuki, która jest przestrzenią dla prac twórców z Limanowej oraz innych artystów. Na pierwszym piętrze zlokalizowana jest Wypożyczalnia dla dzieci oraz główna Czytelnia ze zbiorami specjalnymi oraz multimedialnymi. Obiekt został również dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami za sprawą wind i podjazdów, a wyposażenie obejmuje książkomat i system bezpieczeństwa zabezpieczający zasoby biblioteczne.

Zbiory biblioteki

Miejska Biblioteka Publiczna w Limanowej oferuje bogaty wachlarz zbiorów, podzielonych na trzy główne działy. Można wyróżnić Wypożyczalnię ogólną z czytelnią, Wypożyczalnię dla dzieci oraz Czytelnię multimedialną.

W zakresie literatury, oferta Wypożyczalni obejmuje literaturę piękną, zarówno polską, jak i zagraniczną, a także różnego rodzaju literaturę popularną oraz popularnonaukową. Czytelnicy korzystają z wolnego dostępu do księgozbioru, co oznacza, że mają możliwość samodzielnego wyboru książek.

W bibliotece dostępne są tak zwane Zbiory prezencyjne, które można przeglądać jedynie na miejscu. W ich skład wchodzą różnorodne materiały, takie jak podręczniki, skrypty, słowniki oraz encyklopedie, które są udostępniane przez bibliotekarza.

Biblioteka dysponuje także zbiorami o tematyce regionalnej, z których korzystają Czytelnicy w Wypożyczalni. Od 2015 roku, Miejska Biblioteka Publiczna współpracuje z innymi małopolskimi bibliotekami w zakresie tworzenia Bibliografii Małopolski, będącej częścią ogólnopolskiego systemu bibliografii regionalnych. Bibliografia ta, oparta na zebranych materiałach, stanowi doskonałe źródło wiedzy o historii regionu oraz jego mieszkańcach.

W Wielofunkcyjnej Wypożyczalni znajdują się także zbiory językowe, w tym teksty w językach angielskim, niemieckim oraz słowackim, które są dostępne do wypożyczenia.

Wypożyczalnia oferuje również Czytelnię czasopism, w której można skorzystać z ponad 20 prenumerowanych tytułów. Wśród nich znajdują się czasopisma dla dzieci i młodzieży oraz pozycje popularno-naukowe i regionalne, dostępne zarówno do wypożyczania, jak i do przeglądania na miejscu.

Dla najmłodszych użytkowników biblioteki przygotowano osobną przestrzeń – Wypożyczalnię dla dzieci, gdzie również obowiązuje wolny dostęp do zbiorów.

Czytelnia multimedialna to istotny element oferty, w której można korzystać z komputerów z dostępem do Internetu oraz wypożyczać zbiory muzyczne na różnych nośnikach, audiobooki oraz filmy. Biblioteka współpracuje ponadto z platformą IBUK Libra, co wzbogaca jej ofertę.

Wszystkie zbiory biblioteki są dostępne w wersji elektronicznej, a Czytelnicy mogą z łatwością przeszukiwać katalog na stronie internetowej biblioteki i zamawiać interesujące ich pozycje.

Zakres tematyczny zbiorów bibliotecznych jest uniwersalny, a księgozbiór jest na bieżąco aktualizowany. Dodatkowo, materiały są zabezpieczone dzięki nowoczesnemu systemowi bezpieczeństwa, co zapewnia ich ochronę.

Miejska Galeria Sztuki w Limanowej

Miejska Galeria Sztuki w Limanowej została zainaugurowana w 1984 roku, co czyni ją istotnym punktem kulturalnym regionu. Galeria jest częścią Miejskiej Biblioteki Publicznej, co podkreśla jej szeroką działalność, angażującą różnorodne grupy twórcze.

W ramach swojej misji, Miejska Galeria Sztuki aktywnie wspiera zarówno lokalnych artystów, jak i osoby profesjonalne, a także pasjonatów związanych z Limanowszczyzną. Co więcej, przestrzeń galerii jest również dostępna dla twórców spoza tego regionu, co pozwala na wymianę kulturalną i artystyczną.

W galerii organizowane są wernisaże, które przyciągają miłośników sztuki i lokalnej twórczości. Wystawy są dostępne dla wszystkich chętnych odwiedzających, a ich zwiedzanie odbywa się bezpłatnie w godzinach otwarcia biblioteki, co sprawia, że sztuka staje się dostępna dla szerszej publiczności.

---

Oceń: Miejska Biblioteka Publiczna w Limanowej

---